Het geloof omtrent de Christusfiguur verspreidde zich in het oosten vooral door de geschriften van Marcus en Lucas. Alhoewel de geschriften vlug verspreid raakten, werd het christendom door het Romeinse Rijk sterk onderdrukt. Zo vonden er vele christenvervolgingen plaats in de eerste drie eeuwen na Christus. Pas toen keizer Constantijn in de vierde eeuw aan het hoofd stond van het Romeinndamentele kenmerken van de Orthodoxie.

Het boek waarop de orthodoxe Kerk steunt is net als bij de katholieke Kerk de Bijbel. Zowel Oud als Nieuw Testament worden aanvaard als heilige geschriften. De orthodoxe Kerk neemt wel een eigen houding aan tegenover het Oude Testament. Men gaat niet zoals moderne theologen proberen om wat de geschriften ons vertellen te reconstrueren en de mogelijkheid en de geloofwaardigheid van de verhalen in vraag stellen. Orthodoxen zoeken vooral op welke wijze de verhalen betrekking hebben op Christus. Ze houden zich niet echt bezig met de waarheid van de verhalen, maar vooral de diepere inhoud is van groot belang. Het belangrijkste onderdeel van de geschriften is zonder twijfel het Evangelie. Dit is dan ook, net zoals bij de katholieke godsdienst, een vast onderdeel van de dienst.

Nu we toch de geschreven bronnen behandelen zou ik erop willen wijzen dat er in de orthodoxe Kerk geen officiële belijdenisgeschriften bestaan. Er zijn geen algemeen erkende dogmatische boeken. Wel worden vaak de Zeven Oecumenische Concilies genoemd, maar dat is toch iets anders. Een Concilie heeft niet de bedoeling om het geloof als geheel te omschrijven, maar ze wil alleen bepaalde geloofspunten afgrenzen tegen ketterse beweringen.

Het belangrijkste feest in de orthodoxe Kerk is het Pascha. Dit komt overeen met het Paasfeest bij de katholieken. De orthodoxen werken het hele jaar toe naar het Pascha. Zo wordt het Pascha bijvoorbeeld vooraf gegaan door een veertig-dagen-durende vasten waarbij geen vlees gegeten wordt. De volwassenen maken ook zo weinig mogelijk gebruik van melkproducten. Kinderen daarentegen mogen wel melkproducten nuttigen omdat zij nog volop aan het groeien zijn en deze producten nog nodig hebben. De zondag voor Pasen is het vergevingszondag. Dit is een dienst waar alle gelovigen elkaar vergeven voor al hun fouten tegenover elkaar. Op die dag gaan de gelovigen ook naar de biecht.

In de goede week is er zowel de woensdagavond (heilige myronzalving: alle gelovigen worden gezalfd zodat ze het komende jaar niet af te rekenen hebben met zware ziekten.), de donderdagavond (witte donderdag), de vrijdagavond (goede vrijdag) en de zaterdagnacht (Pascha) dienst.

De andere belangrijke feesten zijn Kerstmis, Theofanie (doop van Christus), Pinksteren, Verheerlijking (Hemelvaart) en de Ontslaping van de Moeder Gods.

In de orthodoxe Kerk zijn erementen van het geloof.

In 1589 werd Moskou het patriarchaat voor alle Russische landen. Dit was meteen het vijfde patriarchaat naast Constantinopel, Alexandrië, Antiochië en Jeruzalem

In de 17e eeuw ontstond de Oekraïense Kerk omdat, onder Poolse druk, een hereniging tot stand kwam tussen Rome en de Metropoliet van Kiev.

Van 1652 tot 1658 was Nikon Patriarch van Moskou. Hij voerde liturgische hervormingen in en maakte zelfs de tsaar tot een gehoorzame volgeling. Deze hervormingen leidden tot het Schisma (afscheuring) van de Oud-Gelovigen. In 1667 werd Nikon veroordeeld in een Concilie.

In de 18e eeuw kwam tsaar Peter de Grote aan de macht. Hij probeerde Rusland te verwestelijken. De hoofdstad werd St.-Petersburg. Hij maakte de Kerk ondergeschikt aan zijn gezag en nam alle kerkelijke bezittingen in beslag. Moskou werd niet meer beschouwd als het Patriarchaat en de Kerkelijke leiding werd gegeven aan de Heilige Synode. Deze bestond uit bisschoppen en enkele priesters onder leiding van de Tsaar. De Tsaar nam dus eigenlijk de leiding over de Kerk.

Alhoewel de tsaar deze stappen ondernam, toch bleef de Russische Kerk machtig. Er werden seminaries opgericht. Alaska en Siberië werd gemissioneerd. Het kloosterleven kende in die tijd dan ook een hoogtepunt. In 1914 waren ongeveer 110 miljoen gelovigen aangesloten bij de russisch-orthodoxe Kerk. Opvallend hierbij is dat er ook veel vrouwenkloosters waren.

De Kerk onderging een grote verandering na de Oktober-revolutie in 1917. Het Patriarchaat werd hersteld en er werd een Concilie gehouden. De Kerk werd nu een Kerk van de arme bevolking; niet meer van de heersende macht. De Kerk kwam dus dwars te staan tegenover de regering die de godsdienst nu wilde uitroeien. In 1918 werd besloten dat in het onderwijs en in het openbare leven alle banden met de Kerk werden gebroken. Alle kerkbezit werd nationaal eigendom en vele kerken werden gesloten.

Dit was dus een barre periode voor de Kerk. Tussen 1922 en 1926 werden 50 bisschoppen neergeschoten en 2691 priesters gedood.

In 1936 gaf Stalin weer de vrijheid om kerkdiensten te houden. Maar ook veel antigodsdienstige propaganda werd toen verspreid. In 1938 waren bijna alle kerken in Rusland gesloten.

Maar die antigodsdienstige maatregelen werden gauw weer gematigder wanneer patriarch Sergej in 1941 opriep het vaderland te gaan verdedigen.

Patriarch Sergej werd op gevolgd door Aleksej, die op zijn beurt werd opgevolgd door Pimen in 1971. Er werden weer 8 kerkelijke seminaries opgericht.

In 1961 voegde de russisch-orthodoxe Kerk zich bij de Wereldraad der Kerken. Sindsdien werden er enkele theologische gesprekken gevoerd met de Rooms-katholieke Kerk.

Vandaag schat men het aantal russisch-orthodoxen in Rusland op 50 à 60 miljoen. Dan zijn er nog eens zo’n 50 à 60 miljoen russisch-orthodoxen verspreid over de wereld.

Deze overige bevinden zich voornamelijk in Griekenland, Roemenië, Polen, Tsjechië, Slowakije, Servië en Bulgarije.

Ook zijn er gemeenschappen in Duitsland, Nederland, Frankrijk, België en nog een groot aantal in de V.S.