Markos van Arethusa

Markos, Bisschop van Arethusa, behoorde, evenals de heilige Kyrillos van Alexandrië, tot de “semi-Arianen”, de bisschoppen die overtuigd waren dat Christus, net als de Vader, geheel en al God is, maar die het woord ‘eenwezenlijk’ niet meden, omdat het met zoveel hartstocht beladen was, door voor- en tegenstanders. Door deze houding wilden ze de aarzelende gelovigen ook niet naar de partij van de ketters jagen.

In Arethusa had Markos zich de woede van de heidenen op de hals gehaald door, onder bescherming van Griekse soldaten, een prachtige afgodstempel af te breken. Toen Juliaan de Afvallige aan het bewind kwam, vorderde hij een wet uit dat deze tempel ofwel herbouwd diende te worden, ofwel vergoed moest worden. Markos wou de tempel niet herbouwen en kon ook niet het geëiste bedrag betalen. Omdat hij, te midden van deze heidense bevolking, vreesde voor zijn leven, besloot hij te vluchten. Tijdens zijn vlucht besefte hij echter, dat de bevolking zich kon keren tegen de Christenen. Daarom keerde hij terug naar de stad en stelde hij zich ter beschikking van de rechtbank.

De fanatieke massa vernederde en mishandelde hem uitermate: hij werd opgehangen, gegeseld, de baard uitgerukt, tot hij, naakt, met wonden bedekt en aan insecten blootgesteld, het sterven nabij was. Hij had alle foltering met de grootste rust doorstaan en de heidense stadhouder liet de keizer weten dat het een schande zou zijn, mochten zij door de standvastigheid van een krachteloze, oude man overwonnen worden. Juliaan ging op het voorstel in: omdat hij de Christenen geen martelaar wou verschaffen, werd Markos vrijgelaten. De bevolking was echter zozeer onder de indruk gekomen van Markos’ overtuiging en heldhaftig gedrag, dat zeer vele ongelovigen zich tot Christus bekeerden.