Stefanus de Nieuwe

Zoals eens Hannah, de moeder van Samuel, God had gebeden haar een zoon te schenken, zo deed ook Anna, de moeder van Stefanus. Tijdens haar gebed bij de icoon van de Allerheiligste Moeder Gods in de Kerk van Blachernae overviel haar een slaap en zij zag de Alheilige Maagd, stralend als de zon, en ze hoorde een stem, die uit de icoon kwam en sprak: “Vrouw, ga in vrede. Overeenkomstig uw gebed, draagt gij een zoon in uw schoot.” Anna bleek inderdaad zwanger en baarde in 714 een zoon, Stefanus.
Op 16-jarige leeftijd ontving hij de monnikstonsuur op de Berg Auxentius bij Constantinopel uit de handen van Vader Joannes, die hem ook in de goddelijke wijsheid en ascese onderwees. Toen Joannes de rust van de Heer binnenging, bleef Stefanus op de berg zijn leven in strikte ascese leiden en nam hij moeite na moeite op zich. Zijn levenswijze was voorbeeldig en trok vele leerlingen aan.
Toen Keizer Constantinus Copronymus de iconenverering haatte, op een nog gruwelijker wijze dan zijn dwaze vader, Keizer Leo de Isauriër, had gedaan, toonde Stefanus zich een ijverig en onbevreesd verdediger van de verering van de heilige iconen. De zwakzinnige keizer aanvaardde verscheidene obscene leugens over Stefanus en bedacht persoonlijk enkele intriges om Stefanus te breken en uit de weg te ruimen.
Eerst werd Stefanus verbannen naar het eiland Proconnesus, daarna werd hij meegevoerd naar Constantinopel, waar hij geketend in een gevangenis werd geworpen. Hij ontmoette er 342 monniken uit alle hoeken van het land, die er om hun iconenverering werden opgesloten. Daar, in de gevangenis, vierden ze de kerkelijke diensten (typicon) zoals in het klooster gebruikelijk was. Daarom veroordeelde de arglistige keizer Stefanus ter dood.
Stefanus, die zijn dood 40 dagen op voorhand zag, vroeg de broeders om vergiffenis. De trawanten van de keizer sleurden hem uit de gevangenis, sloegen en duwden hem en trokken hem door de straten van de stad, terwijl ze de stedelingen opriepen deze ‘vijand van de keizer’ te stenigen. Eén van deze goddelozen sloeg met een stuk hout op het hoofd van de martelaar, die meteen de geest gaf en stierf.
Zoals eertijds Stefanus als eerste martelaar stierf door de handen van de Joden, zo stierf deze Stefanus door de handen van de ongelovige iconoclasten in het jaar 767. Hij was 53 jaar, toen hij met onvergankelijke glorie werd gekroond.

Kondakion t.3

Gij hebt dezelfde naam gekregen als de eerste martelaar, * Grote Leraar der monniken, Stefanus. * Onbevreesd stond gij voor de woedende koning * en hebt toch de iconen vereerd * van Christus en van Zijn Heilige Moeder. * Daarom hebt gij de martelaarskroon ontvangen ** en daarom willen wij u met liefde bezingen.